Các nhà máy hiện nay đang đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng lớn khi vừa phải sản xuất nhanh hơn, vận hành tinh gọn hơn, vừa phải đảm bảo chất lượng cao. Nhu cầu về tính linh hoạt, hiệu suất và khả năng theo dõi toàn diện dây chuyền sản xuất đang thôi thúc các doanh nghiệp tiến nhanh hơn trong quá trình chuyển đổi số.
Trong bối cảnh này, MES (Manufacturing Execution System) và RPA (Robotic Process Automation) nổi lên là hai công nghệ then chốt. MES cung cấp khả năng giám sát và kiểm soát các hoạt động sản xuất theo thời gian thực trên xưởng. Trong khi đó, RPA tự động hóa các tác vụ số lặp đi lặp lại, kết nối dữ liệu sản xuất với hệ thống quản trị doanh nghiệp. Khi kết hợp, MES và RPA tạo ra một cầu nối liền mạch giữa sản xuất vật lý và quy trình số, giúp nhà máy vận hành tự động và ra quyết định dựa trên dữ liệu.
Contents
MES là gì? Lợi ích của MES
MES là hệ thống phần mềm được thiết kế để giám sát, điều hành và quản lý toàn bộ hoạt động sản xuất tại xưởng. MES đóng vai trò là lớp vận hành nằm giữa ERP (lập kế hoạch sản xuất) và quá trình thực thi thực tế trên máy móc, dây chuyền và thiết bị.
MES kết nối dữ liệu từ nhân viên vận hành, máy móc, cảm biến và hệ thống chất lượng để cung cấp cái nhìn thời gian thực về sản xuất. Các chức năng chính của MES bao gồm:
- Quản lý sản xuất và đơn hàng: theo dõi trạng thái từng đơn hàng trong suốt quá trình sản xuất.
- Quản lý nguồn lực và vật liệu: đảm bảo máy móc, nguyên vật liệu và nhân lực được phân bổ hiệu quả.
- Kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc: thu thập dữ liệu để đảm bảo sản phẩm đạt chuẩn chất lượng và đáp ứng yêu cầu tuân thủ.
- Theo dõi hiệu suất: đo lường OEE (Hiệu quả tổng thể thiết bị) để phát hiện điểm nghẽn và nâng cao năng suất.
Nhờ MES, nhà quản lý có thể theo dõi từng bước sản xuất để phát hiện vấn đề kịp thời, tối ưu lịch trình, giảm thời gian chết máy và lãng phí, nâng cao hiệu quả vận hành, đồng thời đảm bảo truy xuất nguồn gốc vật liệu và quy trình – yếu tố quan trọng trong các ngành sản xuất có quy định nghiêm ngặt. MES cũng giúp rút ngắn chu kỳ sản xuất bằng cách đồng bộ kế hoạch và thực thi trên xưởng theo thời gian thực.
Với MES, các nhà máy tiến gần hơn đến mô hình sản xuất thông minh dựa trên dữ liệu, nơi các quyết định được đưa ra dựa trên dữ liệu trực tiếp thay vì báo cáo thủ công.
RPA là gì? Lợi ích của RPA
RPA là công nghệ sử dụng các “robot phần mềm” để thực hiện các công việc số lặp đi lặp lại theo quy tắc, trước đây do con người làm. Trong sản xuất, RPA không phải là robot vật lý, mà là công cụ tự động hóa luồng dữ liệu số giữa MES, ERP, phần mềm quản lý chất lượng và các hệ thống khác.
Các robot RPA có thể được lập trình để mô phỏng hành động của con người – đăng nhập ứng dụng, sao chép và nhập dữ liệu, tạo báo cáo, gửi thông báo, hoặc đồng bộ thông tin giữa nhiều hệ thống.
Trong sản xuất, RPA có thể:
- Tự động nhập dữ liệu từ MES sang ERP hoặc dashboard sản xuất.
- Tạo báo cáo ca/ngày dựa trên dữ liệu MES thời gian thực.
- Kiểm tra, đối chiếu và đồng bộ dữ liệu giữa các hệ thống.
- Cập nhật tồn kho, nhật ký sản xuất và hồ sơ chất lượng mà không cần thao tác thủ công.
RPA giúp:
- Tăng năng suất bằng cách giải phóng nhân sự khỏi công việc hành chính lặp lại, tập trung vào công việc giá trị cao hơn.
- Giảm sai sót và nâng cao độ chính xác dữ liệu.
- Rút ngắn chu kỳ xử lý và đẩy nhanh luồng thông tin giữa các bộ phận.
Tại sao nên kết hợp MES và RPA?
MES và RPA giải quyết những khía cạnh khác nhau nhưng bổ trợ cho nhau:
- MES: kiểm soát và giám sát hoạt động trên xưởng.
- RPA: kết nối dữ liệu MES với hệ thống doanh nghiệp và quy trình ra quyết định.
Khi tích hợp, MES và RPA tạo thành một vòng lặp tự động khép kín: dữ liệu sản xuất được ghi nhận, xử lý và chuyển hóa thành hành động nhanh chóng.
5 lợi ích chính của việc kết hợp RPA và MES trong lĩnh vực sản xuất đó là:
- Đồng bộ dữ liệu liền mạch: RPA tự động chuyển dữ liệu giữa MES, ERP và các hệ thống khác. Ví dụ, khi MES ghi nhận sản xuất hoàn tất, RPA cập nhật tồn kho, tạo yêu cầu giao hàng và ghi nhận kế toán mà không cần thao tác thủ công.
- Ra quyết định nhanh hơn: RPA xử lý dữ liệu MES theo thời gian thực, tạo báo cáo và dashboard tức thì, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định điều chỉnh sản xuất, bảo trì hay phân bổ nguồn lực nhanh chóng.
- Giảm sai sót: Thao tác thủ công giữa MES, ERP và các hệ thống khác thường dẫn đến lỗi hoặc chậm trễ. RPA chuẩn hóa và tự động hóa luồng dữ liệu, nâng cao độ chính xác và thông tin xuyên suốt.
- Tối ưu tài nguyên: MES tối ưu lịch trình và sử dụng máy móc, nhân lực; RPA hỗ trợ tự động hóa các quy trình xung quanh như yêu cầu nguyên vật liệu, cập nhật tồn kho, tạo báo cáo năng suất, đảm bảo cả sản xuất lẫn quản trị được đồng bộ hiệu quả.
- Linh hoạt và mở rộng: Khi doanh nghiệp phát triển, việc tự động hóa bằng RPA có thể mở rộng nhanh chóng mà không làm gián đoạn hệ thống hiện tại. Sự kết hợp này phù hợp với triết lý Industry 4.0, nơi tính linh hoạt và tích hợp là lợi thế cạnh tranh.
WinActor RPA Tích Hợp MES: Nâng Cao Hiệu Suất Và Tự Động Hóa
WinActor RPA tích hợp chặt chẽ với MES, tự động hóa toàn bộ các thao tác quan trọng: từ trích xuất dữ liệu, cập nhật tiến độ sản xuất, tạo báo cáo đến đồng bộ tồn kho và dữ liệu giữa các hệ thống – hoàn toàn không cần thao tác thủ công. Với độ chính xác cao và vận hành ổn định, WinActor biến dữ liệu từ MES thành thông tin phục vụ quyết định, tăng năng suất, giảm chi phí vận hành và đưa nhà máy tiến gần hơn tới mô hình sản xuất thông minh thực thụ.
Nếu bạn uốn trải nghiệm WinActor + MES vận hành thực tế, đừng quên liên hệ sớm để nhận bản dùng thử và tư vấn chuyên sâu từ các chuyên gia của chúng tôi!